Kiełkowanie nasion pszenicy i przyrosty roślin

Data: Autor: Adam
WSTĘP

Ze zjawiskiem powstawania piktogramów zbożowych (PZ) są związane zmiany w roślinach rosnących w tych miejscach. Udokumentowano w badaniach na roślinach zbożowych z piktogramów w wielu krajach charakterystyczne zmiany anatomiczne w łodygach i kłosach. Rośliny w zależności od stadium rozwoju charakteryzowały się m.in. różnym stopniem deformacji węzłów i różnym wykształceniem nasion. Często obserwowano istotne różnice w kiełkowaniu ziaren zbóż i wzrostu roślin pochodzących z piktogramów w porównaniu z roślinami z materiału siewnego pobranego z otoczenia piktogramów.

CEL BADAŃ

Celem badań było stwierdzenie, czy nasiona pszenicy z materiału siewnego pobranego z piktogramów powstałych w roku 2003 będą odznaczały się istotnie różnym tempem rozwoju w porównaniu z nasionami ze stanowisk otaczających piktogramy (kontrola). Dalszym celem analiz było potwierdzenie istnienie anomalii w PZ.

METODY BADAŃ

Porównywano rozwój roślin z nasion pszenicy zebranych w PZ powstałych:

  • 25.06.2003 (formacje piktogramu i trójkąta) w Wylatowie (Fot. 1 i 2),
  • 6.07.2003. (tzw. „Bałwanek”) w Wylatowie (Fot. 3),
  • 7.07.2003 (formacje piktogramu i koła) w Wylatowie (Fot. 4 i 5)
  • w Twierdzinie (oddalonym kilka kilometrów od Wylatowa) odkrytym w dniu 4.08.03 na pszenicy ozimej odm. KORWETA.
W trzech pierwszych piktogramach zbożowych, które powstały na różnych polach, nasiona zebrano w dniu 25 lipca a w przypadku stanowiska w Twierdzinie nasiona zebrano w dniu odkrycia tego PZ, to jest 4.08.2003. Nasiona zebrano po 3-4 tygodniach po powstaniu piktogramów zbożowych, zatem okres zbioru był zbliżony. Nasiona z piktogramów zbierano tuż przy granicy PZ, (PZ wewnątrz były zbyt wydeptane) z wyjątkiem stanowiska w Twierdzinie, gdzie zebrano je raczej w centrum formacji. Materiał do siewów pobrano także z otoczenia piktogramów zbożowych w odległości ok. 10m od krawędzi każdego z PZ. Zebrany materiał do czasu eksperymentu przechowywano w zamkniętych woreczkach foliowych w suchym pomieszczeniu. Ziarna wysiano do pojemników po 100 nasion z każdego piktogramu zbożowego i z otoczenia każdego stanowiska. Rośliny rozwijały się w jednakowych warunkach (ta sama ziemia, oświetlenie, temperatura, ilość wody). Badania były prowadzone w dniach 6-15.09.2003 roku. Pomiary kiełkowania nasion wykonano od 3-ciego do 9-tego dnia eksperymentu, a przyrostów roślin od 5-tego do 9-tego dnia doświadczenia., Przy ocenie istotności różnic między wariantami doświadczenia w kiełkowaniu nasion zastosowano analizę wariancji dwuczynnikowej (Two Way ANOVA), a w przypadku przyrostu roślin analizę wariancji (ANOVA). Przyjęto, że różnice między wariantami doświadczenia są istotne przy P<0.05 i P<0.1.

WYNIKI

Tab. 1. Średnie (za 3-9 dni) ilości wykiełkowanych roślin w % (n = 6). W nawiasach błąd standardowy. ANOVA dwuczynnikowa – istotność różnic między kontrolą a piktogramami.

Siła kiełkowania nasion:

Poszczególne stanowiska (wg daty powstania PZ) niezależnie od tego, czy był to piktogram zbożowy, czy jego otoczenie różniły się między sobą procentem skiełkowanych nasion. PZ zwany „Bałwankiem” (6.07.2003) ma ogólnie najniższe wartości kiełkowania nasion z piktogramów zbożowych. Najwyższe wartości kiełkowania stwierdzono w Twierdzinie. Dla materiału siewnego z PZ stwierdzono na trzech stanowiskach większy procent skiełkowanych roślin z piktogramów zbożowych niż otoczeniu. Większe ilości kiełkujących roślin z piktogramów zbozowych w porównaniu z otoczeniem, odpowiednio o 25, 32 i 39%, stwierdzono dla stanowisk z 25.06.03 i z 7.07.03 oraz koła (7.07.03). Różnice te są istotne statystycznie. W pozostałych trzech przypadkach nie ma wyraźnych różnic między wariantami doświadczenia.

Tab. 2. Wysokości wykiełkowanych roślin w mm (n = 7 – 100 w wariancie i w każdym terminie). W nawiasach błąd standardowy. ANOVA – istotność różnic między kontrolą a piktogramami.

Przyrosty roślin:

Najwyższe przyrosty roślin stwierdzono dla materiału siewnego z Twierdzinia. Siewki pszenicy były w tym przypadku średnio o około połowę wyższe w porównaniu roślinami z innych stanowisk. W piktogramie zbożowym z dnia 25.06.03 i kole (7.07.03), średnio za cały okres badań, rośliny wyrastały wyższe w porównaniu z otoczeniem odpowiednio o 41 i 25%. Różnice między wariantami eksperymentu są tu wysoce istotne statystycznie. W przypadku piktogramu zbożowego z dnia 7.07.03. oraz trójkąta (26.06.03.) większe wysokości roślin w porównaniu z otoczeniem są widoczne między 6-tym a 8-tym dniem pomiarów. Różnice między wariantami w tym przypadku są też istotne statystycznie. W piktogramach zbożowych z 6.07.03. i z Twierdzinia rośliny wyrastały niższe w porównaniu z otoczeniem. Różnice między roślinami z tych piktogramów a otoczeniem są też istotne statystycznie.

Fot.1 Rośliny w 8 dniu eksperymentu (dla piktogramu z 25.06.2003)

Fot.2 Rośliny w 8 dniu eksperymentu (dla piktogramu z 06.07.2003)

Fot. 3 Rośliny w 8 dniu eksperymentu (dla piktogramu z 07.07.2003)

Fot. 4 Rośliny w 8 dniu eksperymentu (dla piktogramu z Twierdzinia)

Rysunki 1 a, b, c, d. Zmiany w przyrostach siewek pszenicy mierzone jako wysokości roślin (mm) w piktogramach. Słupki oznaczają błąd standardowy.

Rys. 1 a

Rys. 1 b

Rys. 1 c

Rys. 1 d

WNIOSKI

  1. Poszczególne stanowiska (wg daty powstania PZ) niezależnie od tego, czy był to piktogram zbożowy, czy otoczenie różniły się między sobą procentem skiełkowanych nasion i wzrostem roślin. „Bałwanek” (6.07.2003) ma ogólnie najniższe wartości kiełkowania nasion z piktogramów zbożowych. Najwyższe wartości kiełkowania i przyrosty roślin stwierdzono w Twierdzinie. Nasiona zebrane w Twierdzinie, później w porównaniu z resztą, były już w 100% dojrzałe i stąd prawdopodobnie mogły wynikać duże różnice między tym stanowisku a pozostałymi.
  2. Większy był procent skiełkowanych nasion zebranych z piktogramów zbożowych z 25.06.03 i z 7.07.03 oraz z koła z 7.07.03 w porównaniu z otoczeniem. Natomiast nie było różnic w ilości skiełkowanych nasion między piktogramami zbożowymi z dnia 6.07.2003 („Bałwanek”) i z Twierdzinia a ich otoczeniem
  3. Rośliny wyrosłe z nasion zebranych z piktogramów zbożowych z 25.06.03 i z 7.07.03 (z trójkątem i kołem) z reguły charakteryzowały się szybszym wzrostem w porównaniu z roślinami wyrosłymi z nasion zebranych w otoczeniu PZ. Zwraca uwagę fakt, że dla poszczególnych piktogramów zbożowych przewaga przyrostów roślin w porównaniu z roślinami kontrolnymi różnie zaznaczała się w czasie. Natomiast rośliny z „Bałwanka” (6.07.2003) i Twierdzinia wyrastały niżej niż w otoczeniu.
  4. Szybsze kiełkowanie nasion i większe przyrosty roślin z piktogramu zbożowego z 25.06.2003 i z 7.07.03 oraz formacji im towarzyszącym (trójkącie i kole) w porównaniu z otoczeniem mogą wskazywać na fakt, że te piktogramy zbożowe nie są wykonane w znany sposób. Wniosek ten jest dodatkowo wspierany przez zaobserwowane w innych badaniach typowe zmiany w budowie anatomicznej roślin w tychże PZ w porównaniu z otoczeniem. W pozostałych przypadkach analiza rozwoju roślin nie dała w pełni jednoznacznych wyników. Wskazane jest zatem powtórzenie doświadczenia w celu weryfikacji uzyskanych danych.

Opracowanie:

dr Maciej SZANSER

Adam PIEKUT

e-mail: piekut@wylatowo.pl

Pełna treść opracowania dostępna u jego autora.

Wszystkich naukowców, instytucje zainteresowane prowadzeniem różnego rodzaju badań piktogramów prosimy o kontakt!!!

Fot. 1,2,3,4,5 i 6 Analizowane piktogramy zbożowe:

Fot.1 25.06.2003 PZ (duża formacja)

Fot.2 25.06.2003 trójkąt

Fot.3 06.07.2003 „Bałwanek”

Fot.4 07.07.2003 PZ (duża formacja)

Fot.5 07.07.2003 koło

Fot.6 Twierdzin PZ

Podziel się wiadomością: